Έλλογη Σκέψη: Μια φωτογραφία, μια ιστορία.

Πέμπτη 28 Ιανουαρίου 2016

Μια φωτογραφία, μια ιστορία.

Μια φωτογραφία, μια ιστορία.

Κάποια γεγονότα σήμερα τα γνωρίζουμε μόνο και μόνο γιατί τα απαθανάτισε ο φωτογραφικός φακός. Η ιστορία δεν θα τα κατέγραφε ή δε θα τα αξιολογούσε ως σοβαρά αν δεν έκαναν τον γύρο του κόσμου οι φωτογραφίες που τα αποτύπωναν. Έτσι οι φωτογραφίες αυτές έγιναν κομμάτι της ιστορίας που αφηγούνται, γιατί περιγράφουν και αποκαλύπτουν με τον πιο παραστατικό ή και δραματικό μερικές φορές τρόπο στιγμές από το πρόσφατο παρελθόν, που ο χρόνος σταμάτησε με το κλικ του φωτογράφου. Πολλές από τις φωτογραφίες αυτές, που αποτελούν ιστορικά ντοκουμέντα, είναι πολύ "σκληρές" γιατί περιγράφουν τον βίαιο θάνατο ανθρώπων. Προβάλλονται μόνο για να αναδείξουν τα γεγονότα που τις προκάλεσαν και να ευαισθητοποιήσουν περισσότερους ανθρώπους. Εκτός από αυτές τις φωτογραφίες-ντοκουμέντα, υπάρχουν και φωτογραφίες με ιδιαίτερη αξία καλλιτεχνική ή συμβολική, ενώ άλλες απέκτησαν αξία μόνο και μόνο γιατί είναι σπάνιες και απεικονίζουν κάποια διάσημα πρόσωπα σε ιδιαίτερες στιγμές. Ας δούμε λοιπόν κάποιες φωτογραφίες που έγραψαν ιστορία ή προκάλεσαν σοκ ή συζητήθηκαν πολύ και χωρίς πολλά σχόλια γιατί "μια εικόνα αξίζει όσο χίλιες λέξεις":

1) Ισπανικός εμφύλιος 1936: Η στιγμή του θανάτου ενός πολιτοφύλακα. Η αυθεντικότητα της φωτογραφίας ωστόσο αμφισβητήθηκε έντονα τη δεκαετία του 1970. Αν και η φωτογραφία θεωρήθηκε σκηνοθετημένη, υπήρχε ακόμα και στο παλιό βιβλίο της Ιστορίας της Γ΄ Λυκείου.

3 Μαΐου του 1937...

Διαβάστε όλο το άρθρο: http://www.mixanitouxronou.gr/o-titanikos-ton-ouranon-katastrofi-tou-zepelin-chintempourgk-se-zontani-metadosi/

στις 3 Μαΐου του 1937...

Διαβάστε όλο το άρθρο: http://www.mixanitouxronou.gr/o-titanikos-ton-ouranon-katastrofi-tou-zepelin-chintempourgk-se-zontani-metadosi/

2) Η έκρηξη στο γερμανικό αερόπλοιο (zeppelin) Χίντεμπουργκ στις 6 Μαϊου του 1937, που στοίχισε τη ζωή σε 35 από τους 97 επιβαίνοντες.

3) 1945. Οι Ρώσοι καταλαμβάνουν το Βερολίνο (7 Μαϊου 1945) και υψώνουν τη σημαία της ΕΣΣΔ στην κορυφή του Ράιχσταγκ.

4) Ιβο Τζίμα, 23 Φεβρουαρίου 1945: Αμερικανοί πεζοναύτες καταλαμβάνουν ένα ύψωμα και υψώνουν συμβολικά την αμερικανική σημαία, πριν νικήσουν τους Ιάπωνες.

5) Η ρίψη της ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα (6 Αυγούστου 1945).

6) Η συμφωνία της Γιάλτας (Φεβρουάριος 1945). Τσώρτσιλ, Ρούσβελτ και Στάλιν υπογράφουν το μοίρασμα του κόσμου σε ζώνες επιρροής.

7) Η Δίκη της Νυρεμβέργης, Ιανουάριος - Οκτώβριος 1946. Η καταδίκη των υψηλόβαθμων Γερμανών αξιωματούχων σε φυλάκιση ή θάνατο για έγκληματα κατά της ανθρωπότητας.

8) O Τζέιμς Ντην στην Times Square μια χειμωνιάτικη ημέρα του 1955.

9)" Ένα μικρό βήμα για τον άνθρωπο, ένα γιγάντιο βήμα για την ανθρωπότητα". 20 Ιουλίου του 1969.

10) Ο Αϊνστάιν "βγάζει γλώσσα". Επειδή ο φωτογράφος τού 'λεγε συνέχεια να γελά στις φωτογραφίες, αυτός δεν άντεξε άλλο και κάποια στιγμή του το έδειξε με χιούμορ. Τη μέρα εκείνη γινόταν 72 χρόνων και γιόρταζε τα γενέθλιά του.

11) Νότιο Βιετνάμ, 30 Ιανουαρίου 1968. "Εν ψυχρώ" εκτέλεση ενός Βιετκόνγκ καταμεσής του δρόμου από φιλοαμερικανό αστυνομικό διευθυντή. Η δημοσίευση της φωτογραφίας αυτής του Associated Press θα προκαλέσει θύελλα διαμαρτυριών στην κοινή γνώμη στην Αμερική, η οποία έκτοτε θα στραφεί εναντίον της εισβολής στην ασιατική χώρα.

12) Ο "καιόμενος". Σαϊγκόν 1967. Η αυτοπυρπόληση Βιετναμέζου βουδιστή μοναχού για λόγους πίστης. Υπέμεινε ατάραχος μέχρι τέλους το μαρτύριο του.

13) Ανατολική Γερμανία: Στρατιώτης περνά το συρματόπλεγμα διακινδυνεύοντας τη ζωή του για το δυτικό Βερολίνο και την ελευθερία. Όποιοι προσπαθούσαν να περάσουν το τείχος πυροβολούνταν.

14) Ερωτευμένο ζευγάρι, μετά τη μυθική συναυλία του Woodstok τον Αύγουστο του 1969.

15) Νότιο Βιετνάμ 1972: Η μικρή Κιμ Πουκ (9 χρονών) τρέχει να σωθεί γυμνή και με εγκαύματα σ' όλο της το σώμα από τις βόμβες ναπάλμ, που έριξε κατά λάθος πιλότος των Νοτιοβιετναμέζων στο χωριό της. Η μικρή θα επιζήσει τελικά και αργότερα θα καταφύγει στις ΗΠΑ. Ίσως είναι η πιο διάσημη φωτογραφία όλων των εποχών, μια καταγγελία όλων των μορφών πολέμου και μια "κραυγή" διαμαρτυρίας και απόγνωσης των αμάχων και ιδίως των μικρών παιδιών, που είναι τα αθώα θύματα των πολέμων. Θυμίζει τον γνωστό πίνακα του Edvard Munch "κραυγή"...

16) Τσε. Η φωτογραφία του επαναστάτη που τον έκανε διάσημο και τον καθιέρωσε ως παγκόσμιο ίνδαλμα αμφισβήτησης. Είναι όμως και η φωτογραφία που είχε τη μεγαλύτερη εμπορική και διαφημιστική εκμετάλλευση στον κόσμο γιατί πούλαγε πολύ. Έγινε στάμπα, αφίσσα, κονκάρδα και σήμα κατατεθέν της καταναλωτικής κουλτούρας.

17) Πορτογαλία, 25η Απριλίου του 1974: "Η επανάσταση των γαρυφάλλων". Έτσι ονομάστηκε η ειρηνική επανάσταση των Πορτογάλων, που ξεχύθηκαν στους δρόμους της Λισαβώνας μετά την πτώση της χούντας του Μαρσέλο Καετάνο. Οι διαδηλωτές πλησίαζαν τους στρατιώτες, που είχαν καταλάβει κεντρικά σημεία στους δρόμους και έβαζαν γαρίφαλα στις κάνες των όπλων τους.

18) Ολυμπιακοί αγώνες του 1968, Μεξικό: Κατά την απονομή των μεταλλίων για τα 200 μέτρα, οι αφροαμερικανοί αθλητές Tommie Smith και John Carlos, οι επονομαζόμενοι και "μαύροι πάνθηρες" διαμαρτύρονται κατά των φυλετικών διακρίσεων στη χώρα τους με σκυμμένα κεφάλια, μαύρα γάντια και υψωμένες γροθιές. Μετά θα τους αφαιρεθούν τα μετάλλια -χρυσό και χάλκινο αντίστοιχα- στη χώρα τους και θα αποκλειστούν για πάντα από τους αγώνες.

Το 1968, οι αφροαμερικανοί αθλητές Tommie Smith και John Carlos ύψωσαν τις γροθιές τους σε ένδειξη αλληλεγγύης στη "Μαύρη Δύναμη". Μετά από αυτή την κίνηση, αποβλήθηκαν από τη διοργάνωση. Πηγή: www.lifo.gr

Tommie Smith και John Carlos Πηγή: www.lifo.gr

19) Στάδιο Αζτέκα, 22 Ιουνίου 1986. Ο Μαραντόνα σκοράρει με το χέρι στον αγώνα Αργεντινή - Αγγλία για τα προημιτελικά του παγκοσμίου κυπέλου του Μεξικό. Η πιο εντυπωσική κλοπή στην ιστορία του ποδοσφαίρου σε έναν αγώνα, που ο Μαραντόνα έδειξε σ' όλο τον κόσμο το μοναδικό ποδοσφαιρικό του ταλέντο -εκτός από το θράσος- πετυχαίνοντας δύο γκολ. Το ένα ψεύτικο, "το χέρι του θεού", όπως ονομάστηκε και το άλλο κανονικό, που θεωρείται και το "γκολ του αιώνα".

20) O πιο σκληροτράχηλος αμυντικός των αγγλικών γηπέδων -όλων των εποχών- Βίνι Τζόουνς, παίκτης της Γουίμπλετον, "πρεσάρει" τον διεθνή επιθετικό της Νιούκαστλ, Πωλ Γκασκόιν (Γκάζα) δικαιολογώντας το ψευδώνυμο του "Butcher" (Χασάπης). Αργότερα θα γίνει σταρ της τηλεόρασης και του κινηματογράφου σε ρόλους σκληρού πάντα. Ο Γκασκόιν αντίθετα θα το ρίξει στο ποτό και θα μπαινοβγαίνει σε κλινικές απεξάρτησης.

21) 1988, Ολυμπιακοί αγώνες της Σεούλ. Η "τρελή κούρσα" του Καναδού σπρίντερ Μπεν Τζόνσον στα 100 μέτρα με το ασύλληπτο παγκόσμιο ρεκόρ 9,79. Η φωτογραφία είναι αποκαλυπτική για το τι μπορεί να πετύχει ένας ντοπαρισμένος αθλητής. Μετά την αποκάλυψη αυτή ήρθε η αποκαθήλωσή του.

22) Ουάσιγκτον 1987. "Η υπογραφή της συνθήκης περιορισμού των πυρηνικών όπλων" από τον πρόεδρο της Αμερικής Ντόναλτ Ρήγκαν και τον μεταρρυθμιστή πρόεδρο της πρώην Σοβιετικής Ένωσης Γκορμπατσώφ.

23) 1989, πρώην Ανατολική Γερμανία: Η πτώση του "τείχους του αίσχους".

24) "Το κορίτσι του Αφγανιστάν": Εξώφυλλο του National Geographic του 1985. Δεν είναι μόνο το χρώμα των ματιών που σ΄ εντυπωσιάζει, αλλά κυρίως το βλέμμα που σ΄ αιχμαλωτίζει...

25) Κίνα: Ο ήρωας της πλατείας Τιεν αν μέν στη μεγάλη εξέγερση του λαού στις 5 Ιουνίου του1989. Ο άοπλος άνδρας στέκεται με θάρρος μπροστά στα τανκς του κομμουνιστικού καθεστώτος, που είχαν βγει στους δρόμους να καταστείλουν την εξέγερση. Το τανκ σταματά, ο οδηγός προσπαθεί να τον προσπεράσει με ελιγμό, αλλά ο νεαρός μετακινείται και πάλι και του κλείνει τον δρόμο. Μετά ανεβαίνει στον πυργίσκο και μιλά στο πλήρωμα. Στο τέλος πέφτει στα νύχια των Αρχών. Η εξέγερση αυτή που βάφτηκε στο αίμα, ακόμα και σήμερα έχει άγνωστο αριθμό νεκρών.

26) Πεθαίνοντας από ΑΙDS με την οικογένεια δίπλα σου ή από την πείνα στο Σουδάν με τα αρπακτικά να σε γυροφέρνουν. Η πρώτη φωτογραφία έγινε διάσημη από τη Βenneton, που τη χρησιμοποίησε -με την άδεια της οικογένειας- ως καμπάνια ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης. Η δεύτερη φωτό θα προκαλέσει αργότερα την αυτοκτονία του φωτογράφου από τύψεις, γιατί δε βοήθησε το παιδί αυτό που πεινούσε.

27) Ο Κορμοράνος που προκάλεσε έναν πόλεμο. Η στημένη φωτό με τον κορμοράνο να κολυμπάει στα πετρέλαια, που είχε ρίξει δήθεν ο Σαντάμ Χουσεϊν στον Περσικό κόλπο, ήταν προπαγάνδα των δυτικών για να προκαλέσουν την νατοϊκή επίθεση και τη εισβολή στο Ιράκ, που τελικά ακολούθησε. Η φωτογραφία του κορμοράνου ήταν από ναυάγιο ενός τάνκερ κοντά στις γαλλικές ακτές.

28) "Ο πιανίστας". Σουρεαλιστικό ντεκόρ με Ρώσο στρατιώτη κάπου στην Τσετσενία το 1994.

29) Η άνανδρη δολοφονία του Τάσου Ισαάκ από τους "γκρίζους λύκους", μετά από πορεία μοτοσυκλετιστών στη νεκρή ζώνη της Δερύνεια (11 Αυγούστου 1996) και του Σολωμού Σολωμού, ο οποίος δέχεται τις σφαίρες των Τούρκων ενώ ανεβαίνει στον ιστό για να κατεβάσει την τουρκική σημαία στα κατεχόμενα (14 Αυγούστου 1996).

30) Η μέρα που άλλαξε τον κόσμο:11 Σεπτεμβρίου 2001.

31) "Για ένα κομμάτι ψωμί": Ο αγώνας επιβίωσης για Κούρδους πρόσφυγες.

32) Τεχεράνη 2009. Η 27χρονη Νέντα πέφτει νεκρή από σφαίρα οπαδού του καθεστώτος κατά τη διάρκεια ειρηνικής διαδήλωσης. Η όμορφη Νέντα έγινε σύμβολο ελευθερίας και δημοκρατίας για τον λαό της, ενώ ο θάνατός της προκάλεσε παγόσμια συγκίνηση.