Ιστορία Προσανατολισμού 10ο κριτήριο, Γ΄κεφ.

                                                                                               Παπατσίρος Απόστολος
                                                                                                       Φιλόλογος

                                                  
                                                    ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ

ΘΕΜΑ Α1

Να δώσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων όρων:

α. Οργανισμός

β. Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων

                                                                  Μονάδες 10

ΘΕΜΑ Α2

Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν με την ένδειξη Σωστό ή Λάθος δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση:

α) Η Σύμβαση της Άγκυρας υπεγράφη στις 10 Ιουνίου 1930.

β) Στην Κρήτη εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες καλλιεργητές δημητριακών.

γ) Το Ταμείο Περιθάλψεως Προσφύγων ιδρύθηκε το Νοέμβριο του 1922.

δ) Ανάμεσα στους πρόσφυγες που ήρθαν στην Ελλάδα ήταν 100.000 τουρκόφωνοι

ε) Η Γενική Διεύθυνση Ανταλλαγής Πληθυσμών συστάθηκε το 1924.

                                                                   Μονάδες 15

ΘΕΜΑ Β1

1) Ποιες μορφές καταπίεσης υπέστησαν οι Έλληνες της Μικράς Ασίας το 1914;

                                                                   Μονάδες 13

ΘΕΜΑ Β2

2) Ποια πλεονεκτήματα παρουσίαζε η αγροτική αποκατάσταση των προσφύγων έναντι της αστικής;

                                                                   Μονάδες 12

                                                       ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ

ΘΕΜΑ Γ1

Με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις και το παρακάτω παράθεμα να αναφερθείτε στους τρόπους με τους οποίους το Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης σε συνεργασία με την ελληνική κυβέρνηση βοήθησε στον επαναπατρισμό και επανεγκατάσταση των προσφύγων.

   Ενώ η τουρκική αντίδραση στην ανακωχή του Μούδρου έπαιρνε συγκεκριμένη μορφή, το Οικουμενικό Πατριαρχείο σε συνεργασία με την ελληνική κυβέρνηση φρόντιζε για την ανακούφιση των Ελλήνων της αυτοκρατορίας. Τον Οκτώβριο του 1918 ιδρύθηκε η «Πατριαρχική Κεντρική Επιτροπή υπέρ των μετατοπισθέντων ελληνικών πληθυσμών» με πρόεδρο το μητροπολίτη Αίνου Ιωακείμ και μέλη διακεκριμένους Έλληνες της Κωνσταντινουπόλεως. Η σύσταση της Επιτροπής ήταν απαραίτητη, γιατί αμέσως μετά την ανακωχή άρχισαν να επαναπατρίζονται άτακτα και ανοργάνωτα χιλιάδες γυναικόπαιδα. Καθώς τα σπίτια των εκτοπισμένων Ελλήνων είχαν καταστραφεί ή καταληφθεί από Τούρκους, η Επιτροπή σύστησε αναστολή της επανόδου των προσφύγων ζητώντας την επέμβαση των τουρκικών αρχών και τη βοήθεια του Πατριαρχείου. Μπροστά όμως στην ορμή του αυθόρμητου επαναπατρισμού αναγκάστηκε να προσαρμοστεί και να κάνει κύριο έργο της τη μέριμνα των επαναπατριζομένων. Στις κύριες πόλεις της Ανατολικής Θράκης και της Μικράς Ασίας δημιουργήθηκαν πάνω από εβδομήντα υποεπιτροπές, που παρείχαν στους επαναπατριζόμενους μεταφορικά μέσα, πρόχειρη στέγαση, δάνεια και ιατρική περίθαλψη. Τη μεγαλύτερη δυσκολία συνάντησε η Επιτροπή στην απόδοση των περιουσιών των εκτοπισμένων.

   Αν σκεφτεί κανείς το μεγάλο αριθμό των εκτοπισμένων, καταλαβαίνει πόσο δύσκολο έργο ήταν η αποκατάσταση όσων κατάφεραν να επιζήσουν. Σύμφωνα με την έκθεση πεπραγμένων της Επιτροπής στα 1918-19 επαναπατρίστηκαν 79034 Έλληνες. Το μικρό αυτό ποσοστό είναι ενδεικτικό για τον αποδεκατισμό των Ελλήνων στους άξενους χώρους της εκτοπίσεως, ταυτόχρονα όμως υποδηλώνει την απροθυμία της τουρκικής ηγεσίας να βοηθήσει στην ολοκλήρωση του έργου της Επιτροπής.

                                                                                         ( Ι.Ε.Ε Τομ. ΙΕ, σελ. 106-107)

                                                                     Μονάδες 25

ΘΕΜΑ Γ2

Σε ποιους από τους βασικούς όρους της ελληνοτουρκικής σύμβασης (30-1-1923) αντέδρασαν εντονότερα οι πρόσφυγες σύμφωνα με το παρακάτω παράθεμα και γιατί;

    «Οι πρόσφυγες της Μικράς Ασίας, της Ανατολικής Θράκης και του Εύξεινου Πόντου… θεωρούν ότι η ανταλλαγή των ελληνικών πληθυσμών της Τουρκίας, που ανέρχονται σε 1.200.000 απέναντι σε 300.000 μουσουλμάνους της Ελλάδας … πλήττει καίρια την παγκόσμια συνείδηση και την παγκόσμια ηθική … ότι είναι αντίθετη προς τα ιερότερα δικαιώματα του ανθρώπου, της ελευθερίας και ιδιοκτησίας· ότι το σύστημα της Ανταλλαγής αποτελεί νέα και κεκαλυμμένη μορφή αναγκαστικού εκπατρισμού και αναγκαστικής απαλλοτρίωσης, που κανένα κράτος δεν έχει το δικαίωμα να θέσει σε εφαρμογή παρά τη θέληση των πληθυσμών. Ότι οι ελληνικοί πληθυσμοί της Μικρασίας, αυτόχθονες από πανάρχαιους χρόνους στη γη που κατοικούσαν και πάνω στην οποία τα δικαιώματά τους είναι αναπαλλοτρίωτα και απαράγραπτα, δεν μετανάστευσαν με τη θέλησή τους αλλά εκδιώχθηκαν από τις εστίες τους αντιμετωπίζοντας το φάσμα της σφαγής… Οι αλύτρωτοι Έλληνες συναγμένοι εδώ και σε άλλες πόλεις και νησιά της Ελλάδας αποφασίζουν και ψηφίζουν ομόφωνα να αξιώσουν τη δυνατότητα να παλιννοστήσουν στις πατρίδες τους κάτω από ουσιαστικές συνθήκες εγγύησης που θα καταστήσουν αυτήν την παλιννόστηση πραγματοποιήσιμη… Σε αντίθετη περίπτωση καταγγέλουν την αδικία που τους γίνεται, σαν μία προσβολή δίχως προηγούμενο κατά της ανθρωπότητας και του πολιτισμού.»

           (Ψήφισμα στο πάνδημο συλλαλητήριο των προσφύγων της Αθήνας στις 21-1-1923)  

                                                                        Μονάδες 25