Για την Ευρώπη που όλοι ονειρευόμαστε...

                                                                                                       
          
                                                                                                            

                                                                                                        Παπατσίρος Απόστολος
                                                                                                                Φιλόλογος
    Από τότε που ξεκίνησε η οικονομική συνεργασία των χωρών της κεντρικής Ευρώπης με την Κοινοπραξία Άνθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ, 1951), τη μετέπειτα Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ, 1957) και τη μετεξέλιξή τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση (1992) των ημερών μας με 28 κράτη – μέλη, άλλαξαν πάρα πολλά στη Γηραιά Ήπειρο, που δε θα μπορούσαν ποτέ να φανταστούν και οι πιο τολμηροί οραματιστές της Ευρωπαϊκής ενοποίησης. Σήμερα πλέον όλοι μιλούμε για το ¨ευρωπαϊκό κεκτημένο¨, που περιλαμβάνει: τη διαμόρφωση ενιαίας πολιτικής, την ενιαία αγορά με το ευρώ κοινό νόμισμα και την ελεύθερη κυκλοφορία ανθρώπων, εμπορευμάτων, υπηρεσιών και κεφαλαίων, την κοινή αγροτική πολιτική, την αειφόρο ανάπτυξη στην ενεργειακή πολιτική και την προστασία του περιβάλλοντος, τη διασυνοριακή δικαστική συνεργασία και ασφάλεια των πολιτών, τον σεβασμό της πολιτισμικής πολυμορφίας των λαών καθώς και των εθνικών γλωσσών, την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών των Ευρωπαίων πολιτών, τη διασφάλιση ικανοποιητικών συνθηκών εκπαίδευσης, υγείας, πρόνοιας και δικαιοσύνης και την παραχώρηση της ευρωπαϊκής ιθαγένειας σε όλους τους πολίτες κάθε κράτους μέλους ξεχωριστά.


      

   Αυτό το οικοδόμημα της ειρηνικής συνύπαρξης και αρμονικής συνεργασίας των ευρωπαϊκών κρατών, που γεννήθηκε από τις στάχτες δύο παγκοσμίων πολέμων, δεν εκφράζει μόνο την ακλόνητη θέληση των επιμέρους εθνικών κυβερνήσεων για χάραξη κοινής πορείας και ένωση δυνάμεων, αλλά κυρίως την πίστη και την ελπίδα των λαών τους για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Αυτή η πίστη πηγάζει από τη μακραίωνη ιστορία και παράδοση των λαών της Ευρώπης και συνδυάζει τη φιλοσοφική σκέψη, την τέχνη, τη δημοκρατία και τα ιδεώδη του αρχαιοελληνικού κόσμου, το δίκαιο και τα τεχνικά επιτεύγματα του αρχαίου ρωμαϊκού κόσμου, την ηθική ανωτερότητα του χριστιανισμού, τον ουμανισμό της λατινικής φιλολογίας, τη μνημειακή ζωγραφική, γλυπτική και αρχιτεκτονική της Αναγέννησης και του baroc, τον δυναμισμό της γερμανικής θρησκευτικής Μεταρρύθμισης, τον φιλελευθερισμό του Διαφωτισμού και της Γαλλικής επανάστασης, τον θετικισμό των επιστημών με τα προοδευτικά ρεύματα στον χώρο των ιδεών, τα κοινωνικά και πολιτικά κινήματα και τέλος τη μεγάλη τεχνολογική και βιομηχανική επανάσταση, που οριοθέτησαν τον παγκόσμιο πολιτισμό. Αυτή η Ευρώπη που υπήρξε κοιτίδα μεγάλων πολιτισμών στο παρελθόν, μπορεί και στο μέλλον να αποτελέσει ένα παγκόσμιο πρότυπο πολιτικής συνύπαρξης και συνεργασίας των λαών στη βάση της αμοιβαιότητας των σχέσεων και της κοινότητας των στόχων.



    

   Η ενωμένη Ευρώπη που θα σέβεται τις ιδιαιτερότητες των λαών της, που θα βοηθά τα λιγότερο ισχυρά κράτη, όπως η Ελλάδα με τα πολλά προβλήματα και δυστυχώς ελλείμματα, και που θα παρεμβαίνει θεσμικά και ισότιμα ως προς την εφαρμογή των αποφάσεών της, μπορεί να εμπνεύσει και στους πολίτες της την εμπιστοσύνη στο ιδεώδες της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Μια Ευρώπη των λαών και των εθνικών πολιτισμών δεν είναι μια άλλη μορφή παγκοσμιοποίησης, ούτε ένα αντίγραφο του ηγεμονικού μοντέλου των Η.Π.Α. Η Ευρώπη πρέπει ν’ αποβάλει τους τεχνητούς διαχωρισμούς σε πλούσιο Βορρά και φτωχό Νότο και ν’ αναδείξει τον πλούτο των περιφερειών της, να επιταχύνει τους ρυθμούς της στην υλοποίηση των στόχων της, παρέχοντας όμως ίσες ευκαιρίες ανάπτυξης στα μέλη της, ώστε να προσδώσει και όραμα στους πολίτες της. Διαφορετικά θα μιλάμε για μια κοινωνία αντιθέσεων με ανοικτές προκλήσεις και κάθε προσπάθεια εφαρμογής των αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα σκοντάφτει στην έλλειψη της αναγκαίας κοινωνικής συνοχής στους πολίτες των χωρών της.

   
   Σήμερα που πολλές χώρες της Ευρωζώνης βρίσκονται στη δίνη της οικονομικής αβεβαιότητας η Ευρωπαϊκή Ένωση περνά μια περίοδο έντονης αμφισβήτησης. Το ζητούμενο δεν είναι μόνο να σωθεί η Ελλάδα από την επικείμενη οικονομική χρεοκοπία, αλλά και η Ευρωπαϊκή Ένωση με την ΟΝΕ, από τη δική τους πολιτική χρεοκοπία. Το εγχείρημα μπορεί να φαντάζει δύσκολο, αλλά τώρα θα πρέπει η Ευρώπη να αποδείξει ότι η αλληλεγγύη δεν είναι θεωρητική, αλλά έμπρακτη και ουσιαστική. Από την άλλη και εμείς οι Έλληνες θα πρέπει ν’ αποδείξουμε ότι έχουμε τη θέληση ν’ αλλάξουμε τους αναχρονιστικούς θεσμούς μας, αλλά και τη διάθεση να περικόψουμε πολλές από τις συνήθειες που μας οδήγησαν εδώ. Περιθώρια υπάρχουν άλλωστε για όλους... και η Ελλάδα δε θα είναι η εξαίρεση.